13.05 - 7.06.2022
„Plakaty z Teatru. Wystawa kolekcji plakatów Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach”
kurator: dr Wojciech Domagalski
współpraca kuratorska: sekretara literacka Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Luiza Buras-Sokół
Aranżacja wystawy: Wojciech Domagalski
Organizatorzy: Instytut Sztuk Wizualnych w Kielcach, Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach
Identyfikacja wizualna wystawy: Wojciech Domagalski
aranżacja wystawy: Wojciech Domagalski, Maciej Zdanowicz
produkcja: Michał Czarny / Instytut Sztuk Wizualnych UJK w Kielcach
Osoby uczestniczące: Maciej Bychowski, Patryk Hardziej, HOMEWORK (Joanna Górka, Jerzy Skakun), Krzysztof Iwański, Ola Jasionowska, Mirek Kaczmarek, Paweł Novik Nowicki, Andrzej Pągowski, Mikołaj Małek, Maciej Salamon (NAGROBKI), Wilhelm Sasnal, Karolina Urbańska, Rafał Urbański, Marcin Władyka oraz studenci Wydziału Sztuki UJK, kierunku Sztuki plastyczne II roku studiów II stopnia z pracowni projektowania plakatu dr. Wojciecha Domagalskiego: Kacper Brzezicki, Kinga Dulińska, Ewa Głownia, Daria Jarosz, Natalia Kaczmarczyk, Kinga Pająk, Aleksandra Pałgan, Justyna Pękala
Dobry plakat do złej gry.
Wystawa kolekcji plakatów Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach prezentuje obszerny cykl prac zrealizowanych na przestrzeni ostatnich lat przez zaproszonych do współpracy czołowych polskich artystów grafików. Ekspozycja z jednej strony ukazuje szeroką rozpiętość repertuarową uznanej w całym kraju instytucji, ale i ogromną różnorodność konwencji plastycznych, odmienne wizje teatru otwartego i podejmującego dialog. Aktualnie wciąż potrzebne literatura, teatr, sztuki plastyczne, zwłaszcza w tak trudnych i wymagających czasach wespół podejmują refleksję nad nurtującymi nas wszystkich problemami, rozterkami.
„Plakaty z Teatru” to kolejna wystawa organizowana przez Instytut Sztuk Wizualnych, po serii ekspozycji „Generacja 2.0” prezentowanych w Polsce i USA przybliżająca sztukę polskiego plakatu. Tym razem zoom skupia się na Narodowy Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Plakat lubi teatr, teatr lub plakat. Plakat przez swą funkcję wykraczającą poza ramy promocji, spełnia rolę upowszechniającą i edukującą, nierzadko manifestującą się za pośrednictwem symboli, metafor rzucających nowe światło na poruszane treści. W tych projektach można więcej niż gdzie indziej.
Plakatowe medium w odróżnieniu od abstrakcji geometrycznej, którą zdążyły przesiąknąć ściany Galerii xs w Instytucie Sztuk Wizualnych jest adresowa nie tylko dla wtajemniczonych i wytrawnych odbiorców. Nie wstydzimy się „popowości” i popularność przekazu plakatowego, bo to właśnie w jego na pozór przystępnej formie zawarte, ukryte i „przemycane” są treści nie tylko związane ze sztuką do której zostały stworzone, ale treści których nie rozumieją cenzorzy i ludzie władzy.
Interpretacja plakatu przez pryzmat logiki autora dzieła, dopowiada i kreuje rozległejszy horyzont otwierający nas na dodatkowe treści. Rozumiemy plakaty na różne sposoby, jedni w plakacie widzą koło, inni kwadrat, i obie wersje są słuszne!
Na wystawie plakatów z Teatru Żeromskiego w Kielcach rozpoznajemy języki wizualne najlepszych plakacistek, plakacistów, fotografów i malarzy w Polsce.
Jak by tego było mało, do bulgoczącego gara dodałem kilku „młodych zdolnych” z prowadzonej przez siebie pracowni plakatu. Rozpiętość analiz sztuk z Żeromskiego była szeroka – studenci na warsztat wzięli Szalone Nożyczki (Natalia Kacznarczyk, Justyna Pękala, Ewa Głownia), Klątwę rodziny Kennedych (Daria Jarosz, Kacper Brzezicki, Kinga Dulińska), Zarazę (Aleksandra Pałgan) oraz Wiosenną bujność traw (Kinga Pająk). Powstały mocne w formie, przewrotne w treści nowe interpretacje, które bardzo dobrze korespondują i wpisują się w istniejącą przestrzeń plakatową galerii. Nic dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy, tym bardziej doceniam współpracę kuratorską i wybór którego dokonaliśmy razem z Luizą Buras-Sokół, sekretarzem literackim Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Dokonany wybór w zestawieniu z realizacjami studenckimi dobrze dopełnił całość prezentacji.
Plakaty na wystawie pokazane są w powieleniu, tak, aby galeryjna ekspozycja przypominała ulicę na której zwykły bywać. Akademicka Galeria, tym razem plakatu pretenduje do bycia ulicą, bo w miejskiej dżungli można więcej, oto przykład: trzy plakaty „Jak wam się podoba” do sztuki Szekspira w reżyserii Mai Kleczkowskiej są mocniejsze gdy są razem, i trzy razy mocniej pytają o sens sztuki dziś, sens estetyki, sens.
Na wystawie dzieje się dużo więcej, dialog prowadzą znani z lubianymi: Pągowski konkuruje lub rozmawia z Sasnalem, Władyka relacjonuje z Jasionowską, a Hardziej z Iwańskim. Fotografia, rysunek i ilustracja budują różnorodność ekspozycji, mnogość form i odczuć. Każdy z Was znajdzie w tej przestrzeni coś dla siebie, nie tylko w treści, ale i w formie wypowiedzi, którą Artyści graficy przygotowali dla Teatru Żeromskiego.
Jak przystało na teatralną ekspozycję, na czas wystawy do galerii wjechała (na widłowym wózku) scenografia: dawno zalegająca w instytutowych korytarzach ścianka, na której oprócz plakatów pojawią się ogłoszenia o zaginionych zwierzętach, wlepki, komunikaty i komentarze. Tą „galerię w procesie” warto odwiedzić częściej, więcej niż raz, aby sprawdzić jak zmienia się wystawa dzięki działaniom performatywnym wokół niej. Przewiduję, i liczę, że przestrzeń do „wyrażania siebie” umieszcza w czterech ścianach galerii zostanie zaaranżowana przez Państwa do granic możliwości.
W czasach inflacji sięgającej 13,9 % (maj 2022), wojny w Ukrainie, zagrożeń ekologicznych, czaszka identyfikacji wizualnej wystawy „Plakaty z teatru” jest wyrazem uśmiechniętej melancholii, licznych rozterek i pytań o „być” i „nie być”. Dziś wszyscy razem z Maciejem Salamonem (plakat do „Ale z naszymi umarłymi” na podstawie utworu Jacka Dehnela) teatralnym chórem zadajemy pytanie: „Ciemno wszędzie, głucho wszędzie, co to będzie, co to będzie?”.
Dopełnienie prezentacji stanowią realizacje studentów II roku studiów uzupełniających magisterskich kierunku Sztuki plastyczne, z pracowni projektowania plakatu Wydziału Sztuki Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Pod opieką prowadzącego, dr. Wojciecha Domagalskiego młodzi adepci projektowania grafiki wydawniczej zmierzyli się z próbą własnej interpretacji wybranych sztuk z repertuaru Żeromskiego.